LiDAR, Yersel, Fotogrametrik vb. alım yöntemleri ile yer yüzeyinin belirli noktalarından alınan yükseklik değerleri kullanılarak geri kalan yüzeyin bu değerler ile enterpole edilerek yüzey topoğrafyasının tanımlanması ve raster formatında oluşturulmasıdır.

Arazi üzerinde gerçekleştirilebilecek pek çok analiz, oluşturulan bu sayısal model kullanılarak hesaplanabilir.

Ayrıca arazi eğimi, arazi bakısı, havza alanı, eğim uzunluğu, görünürlük gibi pek çok analiz bu model üzerinden gerçekleştirilebilmektedir.

3 boyutlu pek çok haritacılık uygulaması için temel veri kaynaklarından biridir.

LiDAR’dan elde edilen Nokta Bulutu verisi, içerisinde «Yükseklik» bilgisini de barındırmaktadır. Eğer Nokta Bulutu verisi «Sınıflandırılmış» ise yüzeydeki objeler ortadan kaldırılarak sadece yer yüzeyini tanımlayan noktalar seçilebilir.

Bu şekilde «Sınıflandırılmış» Nokta Bulutu verisi içerisinden «Ground» sınıfı seçildiğinde üzerinde herhangi bir objenin bulunmadığı yalın yer yüzeyi modeli bu noktalar yardımı ile elde edilebilir.

Sınıflandırılmış Nokta Bulutu verisi içerisinden «Ground» sınıfı kullanılarak çeşitli GIS yazılımlar yardımıyla bu noktalardan geçen bir yüzey modeli oluşturulabilir. Bu sayısal model, «Yükseklik» bilgisine göre renklendirilebilir ve «Raster» formatında dışarı çıkartılarak diğer pek çok yazılım ile birlikte kullanılabilir.

Raster formatında oluşturulan DEM verisi, çeşitli yazılımlar yardımıyla 3B olarak görselleştirilebilir ve bir bölgenin Sayısal Arazi Modeli oluşturulabilir.

DEM verileri ağırlıklı olarak ‘.img, .tiff’ formatları başta olmak üzere pek çok şekilde oluşturulabilmektedir.

Ayrıca Raster veri formatında Mekansal Veritabanları içerisinde de depolanabilmekte ve mevcutta bulunan CBS verilerine kolaylıkla entegre edilebilmektedir.

Başlıca kullanım alanları;

https://cbsakademi.ibb.gov.tr/dem-nedir/